‘Het Oostblok bestaat niet,’ roep ik met belachelijk grote regelmaat. En tóch werkte ik mee aan iets dat ‘het Oostblokboek’ heet. En met overtuiging. De term ‘Oostblok’ is een westers reliek van de Koude Oorlog. Oostblokboek is dus een goede naam voor een boek over de sporen van het het reëel bestaande communisme achter het IJzeren gordijn. 

De bibliotheek van Minsk, die er uit ziet als een discobol, na de val van de Sovjet-Unie gebouwd, maar desondanks een communistisch gedrocht. Een standbeeld voor Feliks Dzjerzjinski. En waarom wordt Stalin in het Oorlogsmuseum nog in ere gehouden? Wit-Rusland grossiert in de communistische overblijfselen, maar elk land in Midden- en Oost-Europa heeft zijn eigen eigenaardige monumenten. Buitenstaanders weten ze vaak minder makkelijk te vinden. 

Oostblokboek to the rescue! Ik nam het Wit-Ruslandhoofdstuk voor mijn rekening. Zestien anderen stortten zich op de overige landen. Het is een leesboek en een reisgids in één. Elk hoofdstuk begint met een uitgebreide inleiding, daarna volgen tien plekken die het bezoeken waard zijn, en ook hoe je daar moet komen.